Phần VIII: Theo Dõi và Ðối Phó Viêm Gan C

Phần VIII: Theo Dõi và Ðối Phó Viem Gan C

Theo dõi viêm gan c

Bệnh viêm gan c rất khó đối phó vì hiện nay không có cách điều trị đơn giản. Lối sống đóng một vài trò quan trọng trong việc theo dõi, đối phó và chữa trị bệnh HCV. Ăn uống đúng mức, tập thể dục thường xuyên, và giữ tinh thần thoải mái, không căng thẳng là những điều tối trọng để duy trì sức khỏe tốt. Nhiều bác sĩ không được hướng dẫn đầy đủ về bệnh viem gan c và bạn có thể cần phải giúp họ cập nhật hóa các tin tức về viêm gan c Nếu bạn có bác sĩ gia đình, bạn có thể tìm hiểu kiến thức bệnh viêm gan c của người bác sĩ đó. Cần phải kiếm một vị bác sĩ có đầy đủ kiến thức và đồng cảm với người có viêm gan c Nếu bạn không hài lòng về người bác sĩ của mình, hãy tìm một vị bác sĩ khác; hỏi thăm ý kiến thân nhân hoặc bạn bè của bạn, có thể họ sẽ giới thiệu bạn các bác sĩ khác. Khi bạn được chẩn đoán chắc chắn tình trạng viêm gan c bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ đa khoa sẽ chuyển bạn đến một bác sĩ chuyên khoa. Nói chung, bạn sẽ được giới thiệu đến bác sĩ về bệnh tiêu hóa (gastroenterologist) hoặc bác sĩ chuyên về viêm gan (hepatologist).
Chích ngừa viêm gan A (HAV) và viêm gan B (HBV)

Các người có viêm gan c được khuyên nên đi chích ngừa viêm gan A và B nếu chưa được miễn nhiễm. Ðã có nhiều người mắc bệnh viêm gan c đã bị nhiễm bệnh viêm gan A & B nặng. Thuốc chích ngừa viêm gan A gồm có hai (2) liều thuốc được chích trong vòng sáu tháng. Thuốc chích ngừa viêm gan B gồm ba (3) liều được chích trong vòng sáu tháng. Cả hai loại thuốc chích ngừa viêm gan A & B được bào chế từ các siêu vi đã bị hủy diệt và được xem như là an toàn và hiệu nghiệm. Loại thuốc chích ngừa viêm A & B tổng hợp đã được FDA chấp thuận vào tháng 5, 2001.
Dinh dưỡng

Vì gan chuyển hóa và lọc độc tố trong các thức ăn uống, nên cần thiết phải ăn uống một cách lành mạnh và cân bằng. Cách ăn uống theo các quy định dinh dưỡng dựa vào Tháp Hướng Dẫn Thức Ăn (Food Guide Pyramid) thường được đề nghị. Ðiển hình là ăn ít chất béo và muối, nhiều tinh bột, và đầy đủ chất đạm.

Tuy việc thay đổi cách ăn uống để đối phó với bệnh viêm gan c không còn được xem là quan trọng như xưa, tuy nhiên, nếu tránh một số các thức ăn thì có thể giảm những việc gan phải làm, và có thể cải tiến sức khoẻ của gan. Các thức ăn được chế biến sẵn thường có thêm hóa chất, cho nên hãy bớt tiêu thụ các loại thức ăn đóng hộp, đông lạnh, và thức ăn được giữ lâu. Hãy ăn các loại trái cây và rau quả ít dùng phân hóa học sẽ giúp bạn có thể tránh được thuốc diệt sâu bọ hoặc các phân bón hóa học. Hãy đọc tất cả các nhãn hiệu để bạn làm quen với thành phần của thực phẩm.

Chất đạm xuất phát từ gia cầm, cá, và các nguồn rau quả có lợi nhiều cho sức khỏe. Một số bác sĩ khuyên các người có viêm gan các loại không nên ăn sò ốc sống, tái, hoặc chưa được nấu chín (cho dù đã miễn nhiễm viêm gan A). Các người có viêm gan c thường được khuyên là nên tránh các thức ăn chứa nhiều chất béo, muối, hoặc đường. Chất caffeine là một hóa chất cần được gan chuyển hóa, do đó bạn nên giới hạn việc sử dụng caffeine bằng cách giảm uống cà phê, trà, và sôđa. Dùng chocolate vừa phải vì nó chứa nhiều chất béo (vài loại khác có chứa chất caffeine). Một số người có viêm gan c không hợp với các sản phẩm bơ sữa; bạn có thể thay thế sữa đậu nành hoặc sữa gạo.

Ăn uống cân bằng nên chứa đựng đầy đủ các chất bổ và khoáng chất cần thiết cho con người, và có người còn uống thêm thuốc bổ. Uống quá nhiều thuốc bổ có thể gây hại. Tránh uống nhiều thuốc bổ có chứa vitamin A và D; vitamin A có thể rất độc cho gan. Nếu bạn cần uống thêm thuốc bổ và/hoặc khoáng chất, hãy dùng liều lượng thấp và loại không có chất sắt.

Các người có viêm gan c cần tham khảo với các chuyên gia dinh dưỡng hoặc chuyên gia về ăn uống để tìm hiểu thêm về những cách ăn uống riêng. Ðừng bao giờ áp dụng những phương pháp ăn uống độc đáo nào khác trước khi tham khảo với chuyên gia y khoa. Thêm vào đó, hãy báo cho bác sĩ biết bất cứ loại thuốc bổ hoặc khoáng chất mà bạn đang dùng.
Chất độc từ môi trường

Những gì bạn hít vào hoặc thấm qua làn da đều được gan thanh lọc. Hơi bốc từ các loại sơn, các hóa chất làm hòa tan, thuốc diệt sâu bọ, và hơi ép aerosol từ các chai, lọ có thể làm hại gan và cần nên tránh.

Lên làm j để đối phó bệnh viêm gan c

Rượu và thuốc
Nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy uống quá nhiều rượu sẽ làm cho bệnh viêm gan c tiến triển rất nhanh. Gần đây, một nghiên cứu cho thấy 58% các người có viêm gan c trong nhóm uống rượu nhiều (uống hơn 5 ly mỗi ngày) bị xơ gan, so với 10% các người có viêm gan c trong nhóm không uống rượu bị xơ gan mà thôi. Người ta chưa biết dùng rượu với số lượng ít hoặc vừa phải có hại cho gan hay không, nhưng hầu hết các chuyên gia vẫn khuyên người có viêm gan c tránh uống rượu.

Nhiều loại thuốc (thuốc cần toa bác sĩ, thuốc mua tự do, hoặc xì ke/ma túy) đều do gan chuyển hóa. Các người có viêm gan c nên tránh xì ke/ma túy và thuốc lá. Tham khảo với bác sĩ trước khi bạn uống thuốc mua tự do hoặc thuốc cần toa bác sĩ. Một số các dược thảo trị bệnh được cho thấy là gây hại đến gan.

Đối phó với viem gan c

Kiểm soát căng thẳng là một yếu tố chủ yếu trong việc đối phó bệnh viêm gan c Sống với một cơn bệnh kinh niên rất căng thẳng. Nhiều người cho biết cơn bệnh "bùng nổ" (những giai đoạn mà triệu chứng gia tăng) sau những thời kỳ căng thẳng. Tập thể dục, thiền, và sắp xếp thời gian có thể giảm sự căng thẳng. Cố gắng có cái nhìn thực tế về sức khỏe của bạn và giữ một tinh thần tích cực. Hiểu rõ về tình trạng bệnh gan của bạn là một phần quan trọng để có một hình ảnh thực tế về hoàn cảnh của bạn.
Ðối phó với mệt mỏi

Người có viêm gan c thường hay mệt mỏi và thiếu sức lực. Tìm hiểu giới hạn của mình và đừng có quá sức. Hơn nữa, khi bạn sắp xếp lịch trình sinh hoạt, hãy xen vào đó những thời gian nghỉ ngơi hoặc giấc ngủ ngắn. Hãy nhớ rằng sức khỏe của bạn mới quan trọng - hãy học cách từ chối khéo bạn bè và thân nhân nếu họ có nhiều đòi hỏi khiến bạn có thể mất quá nhiều thời giờ hoặc sức lực.

Quản lý thời gian
Sắp xếp các sinh hoạt của bạn càng sớm càng tốt và cố gắng vừa làm vừa chơi một cách thực tế. Hãy dùng bảng ghi xếp thời khóa biểu để giúp bạn sắp xếp và ghi nhớ các sinh hoạt đó. Tham khảo sổ tay thường xuyên khi lấy hẹn và sắp xếp công việc hàng ngày. Ðừng quên kèm vào đó những lúc nghỉ ngơi.

Thiền
Thiền là một công cụ hữu ích trong việc đối phó và sống với bệnh viêm gan C hoặc với bất cứ cơn bệnh kinh niên nào. Thiền rất đơn giản và dễ học. Thiền có thể giảm bớt căng thẳng và giúp bạn duy trì cái nhìn lành mạnh đối với cuộc sống.

Tập thể dục
Các người có viêm gan c không trong thời kỳ cấp tính nên tập thể dục một cách vừa phải. Tập thể dục có thể làm giảm bớt căng thẳng và là việc quan trọng để duy trì sức khỏe tốt. Tuy nhiên, tập thể dục quá nhiều có thể dẫn tới việc các triệu chứng "bùng nổ" (flare-ups). Hãy chọn những thể loại có tác động nhẹ như đi bộ và bơi lội. Từ từ tăng nhịp độ để đạt được mức mong muốn. Luôn luôn tham khảo bác sĩ trước khi bắt đầu bất cứ loại thể dục nào.

Các nhóm hỗ trợ
Nhiều người có viêm gan c cảm thấy lẻ loi và gặp nhiều trở ngại khi đối phó với những ảnh hưởng của cuộc sống của người mắc bệnh kinh niên. Nhóm hỗ trợ có thể cho bạn một nơi an toàn để chia sẻ những đề tài xúc cảm về viêm gan c Hơn nữa, những tin tức chia sẻ giữa những người cùng bệnh sẽ giúp ích để bạn quyết định về nhiều vấn đề mà người có viêm gan c phải đối phó. Lời khuyên là bạn nên tham gia một nhóm hỗ trợ trong khi điều trị bệnh viêm gan c Bạn có thể nhận thêm các chi tiết bằng cách liên lạc các tổ chức, hiệp hội được liệt kê ở phần Tham Khảo Thêm ở phần cuối của tập tài liệu này.

Mạng Lưới Thông Tin Toàn Cầu Internet
Mạng Lưới Thông Tin Toàn Cầu (World Wide Web or Internet) chứa đựng một kho tàng về thông tin, tốt lẫn xấu. Lúc nào cũng cần phải kiểm chứng lại nơi cung cấp thông tin mà bạn tìm được. Hãy xem ngày tháng và những phần tham khảo, chứng nhận. Kiểm chứng lại các thông tin mà bạn tin là sai. Ðừng vội dễ tin các trang web có ghi chữ "cure" (chữa lành) hoặc những thông tin sai lạc khác. Hãy nhớ rằng không phải thông tin nào tìm được trên Internet đều đúng. Trao đổi với bác sĩ về bất kỳ mảnh tin nào mà bạn quan tâm. Lẽ thường tình hoặc lương tri của bạn thường là đúng! Hãy vào thăm trang web của chúng tôi ở địa chỉ www.hcvadvocate.org đđể tìm những trang web đáng tin cậy.